Jeśli się wychodzi z założenia, że „byt kształtuje świadomość”, więcej przemawia za hipotezą, że ogól- nostanowa świadomość szlachecka słabnie wśród szlachty nieposiadającej i włączonej w inne warstwy i klasy społeczne, niż hipoteza, że trwa ona nadal — bo jedno i drugie to w wysokim stopniu hipotezy. Czym innym jest problem, czy i jak narasta w niej świadomość wspólnoty z warstwą czy klasą, w które los ją włączył. To zapewne proces wolniejszy, ale przecież szlacheccy działacze radykalnych nurtów politycznych, od Franciszka Salezego Jezierskiego przez generację Worcella po generację Waryńskich i Daszyńskich, świadczą o tym włączaniu się.
Znalazłeś się tutaj dzięki poniższej frazie kluczowej: